Strategia Rozwoju Polski Zachodniej do roku 2020 wyznacza główne kierunki rozwoju makroregionu i stanowi punkt odniesienia dla programowania działań rozwojowych w ramach programów operacyjnych na lata 2014-2020.
Inicjatywa wypracowania strategii dla Polski Zachodniej podjęta została przez samorządy województw dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego, które dostrzegły potrzebę współpracy wykraczającej poza granice swoich województw. Pierwszy etap prac – prowadzony przez przedstawicieli samorządów województw i ekspertów zewnętrznych – posłużył przede wszystkim do szczegółowej identyfikacji obszarów współpracy województw, a jego efektem była Diagnoza strategiczna Polski Zachodniej oraz Założenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej.
Współpracę oraz wsparcie merytoryczne w tych działaniach zapewnili przedstawiciele ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego. Następnie Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju wspólnie z samorządami województw opracowało projekt Strategii Rozwoju Polski Zachodniej do roku 2020 w taki sposób, aby poszczególne elementy – cele, kierunki, zakres diagnozy, wspólnie odzwierciedlały wyzwania i potrzeby społeczno-ekonomiczne makroregionu Polski Zachodniej, a zaproponowany system realizacji zapewniał właściwe narzędzia do wdrażania i monitorowania strategii.
Samorządy województw na bieżąco opiniowały powstające w Ministerstwie części strategii i dyskutowały jej zapisy podczas warsztatów podsumowujących kolejne etapy prac. Sugestie regionów i wsparcie eksperckie przyczyniły się do poprawy jakości dokumentu i zamieszczenia w tekście ważnych uzupełnień podkreślających potencjał i aspiracje makroregionu oraz zapewniły niezbędną ciągłość pomiędzy samorządowym i rządowym etapem prac. Prace nad formułowaniem strategii zakończyły się w grudniu 2013 roku. Następnie przeprowadzono ewaluację ex-ante i konsultacje publiczne, w efekcie których do projektu zostały wprowadzone liczne uzupełnienia poprawiające jego jakość. Rada Ministrów przyjęła dokument 30 kwietnia 2014 roku.
Cele i kierunki interwencji strategii odpowiadają na potrzebę wzmacniania mocnych stron Polski Zachodniej i niwelowania jej głównych barier rozwojowych. Istotnymi atutami makroregionu są położenie – obszar Polski Zachodniej łączy Europę Środkową z Europą Zachodnią, Południową oraz ze Skandynawią, a także czynniki sprzyjające rozwojowi gospodarki opartej na wiedzy. Korzystna lokalizacja makroregionu i potencjał naukowo-badawczy sprawiają, że Polska Zachodnia jest obszarem atrakcyjnym dla inwestorów, a dzięki zaplanowanym w strategii działaniom, ma szanse poprawić konkurencyjność w przestrzeni europejskiej.
Warunkiem skutecznego osiągania celów rozwojowych Polski Zachodniej jest jednak również optymalne wykorzystanie ponadregionalnego potencjału współpracy.
Głównym celem strategii jest wzrost konkurencyjności Polski Zachodniej poprzez efektywne wykorzystanie potencjałów makroregionów.
Cel główny będzie realizowany poprzez trzy cele szczegółowe, którymi są:
integracja przestrzenna i funkcjonalna makroregionu – cel koncentrujący się na zewnętrznej i wewnętrznej dostępności transportowej i spójności terytorialnej;
budowa oferty gospodarczej makroregionu – mająca na celu dążenie do dalszego wzmocnienia siły gospodarczej makroregionu poprzez współpracę i sieciowanie przede wszystkim we wiodących branżach przemysłowych Polski Zachodniej;
wzmocnienie potencjału naukowo-badawczego makroregionu – cel zakładający działania w zakresie wykorzystania i wzmocnienia zaplecza badawczo-rozwojowego i transferu wiedzy dla budowania gospodarki opartej na wiedzy.
System realizacji strategii stanowi element krajowego systemu zarządzania rozwojem oraz jest ściśle powiązany z systemem zarządzania polityką spójności UE w Polsce, w szczególności w zakresie monitorowania i ewaluacji. Strategia realizowana będzie zgodnie z zasadami polityki regionalnej określonymi w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020. Z punktu widzenia zapewnienia odpowiednich warunków dla osiągnięcia jej celów, kluczowe znaczenie będą miały zasada partnerstwa i współpracy, zasada koordynacji, zasada wieloszczeblowego zarządzania rozwojem oraz zasada podejmowania decyzji w oparciu o dowody.
Głównym źródłem finansowania działań przewidzianych w strategii będą środki unijne zaprogramowane przede wszystkim w krajowych i regionalnych programach operacyjnych, w których przewidziane zostaną preferencje dla wyboru projektów o charakterze ponadregionalnym.
strategia-rozwoju-polski-zachodniej-do-roku-2020
